Ana Sayfa Yer Donanımı Seçimi
Yer Donanımı Seçimi
Mustafa Odabaşı tarafından yazıldı   
Yer donanımına, uçağınıza yakıt doldurmak, yakıt boşaltmak, motor çalıştırmak, gerekli ayarları ve onarımları yapabilmek, uçuş günü sonunda uçağınızı temizlemek gibi işler için ihtiyacınız olacak. Aşağıda yer donanımını oluşturan çeşitli malzemeleri teker teker açıklamaya çalışacağım;

Uçuş Çantası

Gerekli tüm donanımı içine koyup uçuşa gittiğimiz çantadır. Uçuş kutusu da denir. Ahşap, plastik ve hatta kumaş uçuş çantaları vardır. Fikrimi sorarsanız, zaten içerisine birçok şey koymak zorunda kaldığımız çantanın kendi ağırlığı çok önemli olduğu için, plastik uçuş çantaları en makul olanlarıdır. Kumaş uçuş çantalarında uçağı üzerine yerleştirip tamirat, temizlik gibi işleri yapabileceğiniz ayaklar bulunmaz, bu nedenle en hafif alternatif olmalarına rağmen kullanışlı bulmuyorum. Üzerinde uçağı yerleştirebileceğiniz ayakları da olan bir plastik uçuş çantası, bence, en iyi seçimdir.

Ahşap Uçuş Çantası
Plastik Uçuş Çantası
Kumaş Uçuş Çantası

Yakıt Pompası

Eğer sabırlı biriyseniz ve eziyet çekmekten hoşlanıyorsanız, büyükçe bir şırıngayı da yakıt pompası olarak kullanabilirsiniz. Pek iyi bir fikir gibi gelmediyse, yakıt pompaları iki türdedir;

Elle çevrilen (hand-crank) yakıt pompaları;

Manuel Yakıt PompasıAdı üstünde, yakıtı pompalamak için üzerindeki kolu elle çevirdiğiniz pompalardır. Kolu bir tarafa çevirirseniz yakıtı uçağın deposuna doldurur, ters yöne çevirirseniz boşaltır. Eliniz hızlıysa kısa zamanda doldurma/boşaltma işlemi biter.

Uçuş kutusuna monte edilebilir fakat birçok modelci pompayı bir elleriyle tutarak diğer elleriyle kolu çevirmeyi tercih ederler. Sanıyorum uçuş kutusuna monte edildiğinde çevirmek çok kolay olmayabiliyor.


Elektrikli yakıt pompaları;

Elektrikli Yakıt Pompası12 Volt'luk bir bataryadan aldığı elektrikle çalışır. Üzerindeki anahtar çift yönlüdür, bir tarafa itildiğinde yakıtı uçağın deposuna doldurur, ters tarafa itildiğinde boşaltır.

Benim gibi tembel modelciler, elleri yorulmasın diye elektrikli yakıt pompası kullanır. Ben power panel kullanmadığım için elektrikli yakıt pompama küçük bir Li-Po batarya bağladım, doldurunca aylarca şarj istemiyor. Size de tavsiye ederim.

Yakıt Hortumu

Silikon yakıt hortumları yakıtı doldurmak ve boşaltmakta kullanılır. Modelciler uçağın üzerindeki yakıt hortumlarını değiştirmek gerekirse diye genelde çantalarında biraz yedek hortum da taşırlar. Doldur/boşalt işleri için kullanılan yakıt hortumlarının çekince uzayan spiral versiyonları da vardır.

Standart Yakıt Hortumu
Spiral Yakıt Hortumu

Buji Anahtarı

Buji AnahtarıOlmazsa olmaz. Buji ve pervaneleri söküp takmakta kullanılır. Dört ucun her biri farklı boyutlarda somunları sökebilir, bu nedenle çok kullanışlıdır. Aynı zamanda ergonomiktir.

Bazı tiplerinin üzerinde yedek bujilerinizi takabileceğiniz yuvalar vardır, böylelikle bujilerinizin yeri belli olur, kolay kolay kaybetmezsiniz.

Chicken Stick

Chicken StickDeğerli parmaklarınızı uçağınızın pervanesine kaptırmak istemezsiniz, bu nedenle siz siz olun, pervaneyi parmaklarınızla çevirerek motor çalıştırmaya kalkışmayın. Chicken Stick bu iş için icad edilmiş bir alettir. Pervaneyi parmaklarınızın yerine chicken stick ile çevirerek motoru çalıştırırsınız. Bazı motorlar çok kolay çalışır, bazıları çevir babam çevir çalışmaz, bu nedenle tavsiye etmem.

Starter

StarterChicken stick yerine bunu kullanmanızı tavsiye ederim. 12 Volt'luk bir bataryadan aldığı elektrikle çalışır. Otomobillerdeki marş motoru gibidir, elektrik enerjisiyle motorunuzu çevirip çalıştırır.

Ucunda çevirirken pervaneye veya spinner'a dayadığınız, silikondan yapılmış ve eskiyince değiştirilebilen bir parçası vardır. Bu parçanın bir yüzü spinner, diğer yüzü spinner takılmamış pervaneyi çevirebilir. Eğer yüksek torklu bir starter alırsanız, ileride sahip olacağınız büyük motorları çalıştırmakta da kullanabilirsiniz. Ben starter'ımın altına bir li-po batarya bağladım ve mobil hale getirdim. Size de öneririm.

Power Panel

Power PanelBence Li-Po bataryalarla birlikte power panel devri kapanmıştır. Power panel 12 Volt'luk bir lead-acid aküye bağlanır. Buji maşasını power panel'e bağlayıp bujinizi ısıtırsınız, aynı zamanda starter ve yakıt pompanıza güç verir.

Zaten ağır olan çantada bir de kocaman ve ağır olan aküyü taşımak yerine, power panel almayıp benim gibi starter ve yakıt pompanızı birer küçük Li-Po pil ile çalıştırabilirsiniz. Buji maşası yerine de şarj edilebilir buji ısıtıcı kullanırsınız.

Buji Maşası

Buji MaşasıKablolarla power panel'e bağlanır ve motoru çalıştıracağınız zaman bujinin üzerine takarak bujinizi kızdırırsınız.

Şarj edilebilir buji ısıtıcılar varken power panel'li bir konfigürasyon kurup buji maşası almanız gereksiz olur.

Şarj Edilebilir Buji Isıtıcı

Şarj edilebilir buji ısıtıcılar birkaç tiptedir. Üzerinde kendi pili olanların yanı sıra içerisine AA, C veya D tipi şarj edilebilir pil takılabilen tipleri vardır. Şarj etmek için adaptörü ile gelebilir veya sonradan almanız gerekebilir. Kablo derdini ortadan kaldırır. Üzerindeki mandal ile bujiye kilitlenen ve hafifçe çevrilerek kilitlenen tipleri vardır. Ben AA tipi pil takılıp, çevrilerek kilitlenen bir buji ısıtıcı kullanıyorum ve çok memnunum, tavsiye ederim.

AA Tipi Buji Isıtıcı
C Tipi Buji Isıtıcı
D Tipi Buji Isıtıcı

Yedek Buji

2 Zamanlı Motor BujisiOlmazsa olmaz. Bujilerin sağı solu belli olmaz, birini senelerce kullanırsınız, bir diğeri ilk uçuşta bozuluverir. Yanınızda yedek bulundurmanızda yarar var.

Yedek Pervane

Olmazsa olmaz. Biraz sertçe bir inişte genellikle tek kırılan şey pervanedir. Yedeği olmazsa uçuş günü erken biter.

Şimdilik değinmemiz gereken konular şunlar; Birincisi elektrikli uçaklar ile içten yanmalı motorlu uçakların pervaneleri birbirinden farklıdır. Birini diğerine takıp kullanmamalısınız. İkincisi, motor üreticileri genelde çeşitli pervane tiplerinden oluşan bir aralık önerirler, o uçağa ve o motora en uygun pervane genellikle birkaç denemeden sonra bulunur. Siz bir eğitim modeli alacağınız için, model uçak dükkanındaki satıcı size en uygun pervaneyi önerecektir, böylelikle büyük ihtimalle deneme-yanılma yöntemine başvurmanıza gerek kalmayacaktır.

Standart Tip Pervane
Spor Tip Pervane

Şarj Cihazı

Şarj CihazıElektrikli uçuşa karar verdiyseniz ve uçuşa yanınızda birçok dolu batarya ile gidemeyecekseniz, kaliteli bir Li-Po şarj cihazını uçuş çantanıza koymanızda yarar var. Böylelikle uçuş aralarında bataryalarınızı otomobil aküsünden şarj edebilirsiniz.

Yakıtlı motorlarla uçanlar da alıcı ve verici pillerini şarj etmekte kullanırlar.

Li-Po Voltaj Ölçer

Li-Po Voltaj ÖlçerLithium Polymer bataryaların bir özelliği, üzerindeki her bir hücrenin voltajı okunarak bataryada ne kadar enerji kaldığının anlaşılabilmesidir. Ayrıca bir Li-Po batarya hücresindeki voltajın kesinlikle 3 Volt'un altına düşürülmemesi gerekir. Bu yüzden çok minik ve ucuz olan Li-Po voltaj ölçer, özellikle elektrikli uçuş yapacak olanlar için olmazsa olmazlardandır.

12 Volt'luk Akü

12 Volt'luk Lead-Acid AküYukarıda bahsettik, power panel'e ve ona bağlanan herşeye güç verir. Genellikle lead-acid aküler kullanılır.

İçinde kurşun olduğu için gülle gibi ağırdır. Bence siz siz olun, Li-Po bataryalar ve şarjlı buji ısıtıcısı kullanarak bu akülerden taşımanızı gerektirmeyecek bir konfigürasyon oluşturun. Baştan bunlara para vermek yerine teknolojinin nimetlerinden faydalanmakta yarar var.

Takometre

TakometreMotor ayarları yaparken, motor devrini ölçmekte kullanılır. Bir süre sonra motorun sesinden hangi devirde döndüğünü aşağı yukarı kestirebiliyorsunuz, fakat yine de yararlı bir zamazingodur.

Genellikle üzerinde pervane tipini seçebileceğiniz düğmeleri vardır. Pervanenin önüne tutulur, dijital ekranından motor devri okunur.

Bütçeniz darsa, olmasa da olur.

Model Temizleme Bezi

Evdeki paçavralardan birini kullanabilirsiniz, kağıt havlu kullanmak fazla pahalıya geliyor. Elektrikli uçuş yapıyorsanız gerek yok, yakıtlı uçuyorsanız şart.

Model Temizleme Solüsyonu

Model Temizleme SolüsyonuYakıtlı uçuyorsanız şart, elektrikli uçuyorsanız gereksiz. Model uçak mağazalarında satılan model temizleme solüsyonları pahalıdır ama iyi iş görür. Benim ev yapımı solüsyonumu da deneyebilirsiniz, çok ucuza geliyor;

Marketten mutfak temizliğinde kullanılan yağ sökücülerden alın, oldukça ucuzdur. Sulandırmadan kullanırsanız fazla kuvvetli kaçar, ellerinizi harap eder. 1 ölçü yağ sökücü, 10 ölçü su karışımı ideal oluyor. İyi silmezseniz uçağın kaplamasında hafif bir beyaz tabaka bırakabiliyor ancak neredeyse bedavaya geldiği için o zahmete deydiğini düşünüyorum.

Bir başka alternatif de sulandırılmış metil alkol kullanmak. Etil alkol çok pahalı olduğu için metil alkol kullanıyoruz, ancak yanlışlıkla içmeyin. Metil alkol zehirler.

Güneş Kremi

Uçuşa en çok yaz aylarında gidiyoruz, bir uçuş günü sonrası "yandım anam yandım, yandırma beni" şarkısını söylemek istemiyorsanız, uçuş çantanızda güneş kremi bulundurun. Olmazsa fena halde pişman olabiliyorsunuz, biliyorum, başıma geldi.

Siperlikli Şapka

Özellikle öğle saatlerinde şapkasını unutan modelcilerin pistte dert yandığını duyarsınız. Şapkasız uçuşa çıkmayın.

Güneş Gözlüğü

Uçuş günü bir R/C model uçak pilotunun gözü çoğunlukla gökyüzündedir. Haliyle güneş gözlüğü olmazsa gözlerinizi kısmaktan başınıza ağrılar giriyor. Mutlaka yanınızda kaliteli bir güneş gözlüğü olsun.

Koli Bandı

Bir model uçak pistinde modelcilerin yana yakıla aradığı malzemelerden biridir. Uçağın kaplaması yırtılırsa geçici onarım için idealdir. Çantanızda bulunsun.

5 Dakikalık Epoxy ve Cyanoacrylate Yapıştırıcılar

Hızlı tamir edilebilecek ufak kırımlarda uçuş gününü kurtarır. Çantanızda bulunsun.

Maket Bıçağı

Ufak tefek tamirat işlerinde hep lazım olur, çantanızda bulunsun.

Tornavida, Pense v.b. El Aletleri, Alyen Takımı

Bunlar da pistte yapılabilecek tamirat işlerinde, motor ayarlamakta, iniş takımı sökmekte, teker değiştirmekte gerekebiliyor. Uçuş çantasında fazla ağırlık yapar, en azından otomobilinizde bulunsun.

Vida, Civata, Somun, Stopper vs.

Çantada karışık bir miktar bulundurmakta fayda var. Tekerleği tutan stopper gevşeyip düşerse, koca pistte stopper aramak, samanlıkta iğne aramak gibidir. Uçuş gününüz erken bitmesin istiyorsanız, yanınızda bulunsun.